Nee leren zeggen ―

Uit balans

Durven nee zeggen als je iets niet wilt. Dat is niet altijd gemakkelijk. Soms zeg je 'ja' omdat je niet anders durft. Op een goede manier nee zeggen, kan je leren!

In deze oefening leer je stap-per-stap hoe je op een goede manier ‘nee’ kunt zeggen.  Onthoud dit trucje: “Ik ben geen H O N D!“ (Halt – Overweeg – Nee – Daarom). Je kan aan een situatie denken uit je eigen leven, maar je kan ook onder voorbeelden kijken voor inspiratie. Om de stappen wat duidelijker te maken, geven werken we ook elke stap het voorbeeld van Leon verder uit. 

Het is niet altijd simpel om nee te zeggen. Maar, het is wel belangrijk. Als je nee zegt kom je op voor jezelf! Je krijgt meer respect als je eerlijk voor je mening uitkomt.

Nee zeggen is een kunst. Je zal voelen dat dan ook het echt leuk wordt om eens gemeend ‘ja’ te zeggen.

Situatie

Bedenk een situatie waarin je het moeilijk vindt om nee te zeggen. Schrijf ze hieronder op.

Een voorbeeld: 'Leon van de bank naast je in de klas heeft zijn huiswerk niet gemaakt en wil het overschrijven.'

Inspiratie
Situaties
Je vriend Jan vraagt of je hem kunt komen helpen met een klus in de tuin. Je hebt nog veel huiswerk en weinig tijd vandaag. Je broer vraagt of je ook zijn lunch kunt klaarmaken. Je hebt hier eigenlijk geen zin in. Een groepje jongeren staat te roken in de buurt van je school. Ze vragen of je mee wilt roken. Je bent op een verjaardagsfeest. Iemand heeft dezelfde outfit aan en vraagt of je naar huis kunt gaan op je om te kleden. Je vriend(in) vraagt om dit weekend samen naar de bioscoop te gaan, maar je hebt eigenlijk aan het sparen voor iets anders. Een verkoopster in een winkel is nogal opdringerig. Ze vindt dat je fantastisch staat met die broek en zegt dat je hem moet kopen. Zelf ben je niet zo overtuigd, het is trouwens een dure broek. Je bent aan het gamen met je vrienden en moest eigenlijk al een half uur geleden stoppen om je huiswerk af te krijgen. Ze vragen of je nog één spel speelt (net zoals de vorige 5 keer). Je gaat iets drinken met vrienden. Iemand vindt dat jij moet trakteren, je hebt genoeg geld bij, maar wilt daar liever iets anders mee kopen. Een vriend van een vriend vraagt je adres op Facebook. Je hebt geen zin om het te geven. Je ouders vragen of je ’s avonds bij heel de tijd bij de rest van het gezin blijft. Maar je hebt je momentje voor jezelf ook echt nodig. Je beste vriend(in) vraagt om bij te leggen voor een cadeau van een andere vriendin. Je vindt het budget veel te hoog. Je zus moest de afwas doen van je ouders. Ze heeft dit uitgesteld en moet nu haar huiswerk nog maken. Ze vraagt of jij het kunt doen.

Stap 1: HALT!

Voor je ja of nee zegt, denk je best eventjes na. Vraag wat er van je verwacht wordt. Wie doet er mee? Hoe lang duurt het? …
Vb: Wil hij letterlijk overpennen? Wil hij eens kijken hoe het moet? Wil hij zien hoeveel werk het is?


Stap 2: OVERWEEG!

Wat zijn de gevolgen van de vraag? Krijgen andere personen last als je nee zegt? Is de vraag misschien oneerlijk?
Vb. Wat zal de leraar hiervan zeggen? Zou je straf krijgen hiervoor als hij het merkt?


Stap 3: NEE!

Zeg nee, als je niet wil ingaan op de vraag. Dat doe je best op een vriendelijke en duidelijke manier: ‘Nee, dank je’, ‘Nee, dat gaat echt niet’, ‘Nee, ik kan dat niet doen’, ‘Nee, dat wil ik niet’.  Laat ook je lichaam spreken: sta of zit rechtop, spreek luid en kijk de persoon in de ogen. Zo kom je zelfzeker en duidelijk over.

Je kan eventueel iets voorstellen dat je wel graag wil doen.

Vb. Nee, je mag het niet overschrijven. / Nee, je moet het zelf maken. MAAR: ik wil je wel uitleggen hoe je het moet oplossen.


Stap 4: DAAROM

Blijven de andere personen maar vragen of het toch niet gaat? Leg dan kort uit waarom je vindt dat het niet kan. Zeg de andere wat de gevolgen zouden zijn als je ‘ja’ antwoordt. En wat je daar niet goed aan vindt.

Houden ze niet op? Zeg dan nogmaals dat het niet hoeft voor jou en begin over een leuker onderwerp te praten.

Vb: Als jij het overschrijft van mij, heb ik alle werk gedaan en jij niets. Dat is oneerlijk. Als de leerkracht ziet dat je overgeschreven hebt krijgen we allebei straf.

Tip

Tevreden van je ‘nee!’ boodschap? Oefen eens voor de spiegel.

Nee zeggen is niet gemakkelijk als je het niet gewoon bent. Probeer het toch, je zult zien dat het beter gaat door meer te oefenen. Anderen reageren vast ook niet zo kwaad als je had verwacht. Je mag best voor jezelf opkomen!

Hoe voelde je je hierbij? Gelieve een emotie te selecteren.

boos

zenuwachtig

verliefd

blij

verdrietig

beschaamd

bang

gesteund

krachtig

hoopvol


Met een profiel op NokNok kan je je antwoorden opslaan en testresultaten bekijken. Ook krijg je toegang tot je persoonlijke ruimte waar je een (foto)dagboek kunt bijhouden. Bovendien, het is helemaal gratis!

Een NokNok-profiel iets voor jou?

Met een profiel op NokNok kan je je antwoorden opslaan en testresultaten bekijken. Ook krijg je toegang tot je persoonlijke ruimte waar je een (foto)dagboek kunt bijhouden. Bovendien, het is helemaal gratis!